توضيحات باحال و خواندني ولنتاين با عكس ولنتاين

توضيحات باحال و خواندني ولنتاين با عكس ولنتاين

بيست و ششمين روز از بهمن ماه امسال در تقويم برابر با چهاردهم فوريه، روزي است كه به نام والنتاين ناميده شده. همان كه در سال هاي گذشته با بيست و پنجم بهمن مقارن مي شد ولي سال كبيسه امسال اين تقارن را برهم زد.

والنتاين اولين موردي نبود كه با رشد همه گير و خارق العاده خود در مدت زماني نه طولاني، به امري آشنا در جامعه ايراني ما بدل گشت و قطعا آخرين نيز نخواهد بود.

اين روزها بسياري از مردم چه كودك و چه بزرگ، حتي اگر تلفظ صحيح والنتاين را ندانند ولي آشنايي حداقلي با آيين و رسوم اين روز به خصوص دارند و گاهاً شمه اي از تاريخچه اش را شنيده اند. تاريخچه اي كه عدم وضوح كامل آن در پس پرده افسانه هايي چند پنهان گشته است.

والنتاين كه بود؟
امروزه كليساي كاتوليك به اين نتيجه رسيده است كه حداقل سه قديس با نام والنتاين وجود داشته اند كه همگي به شهادت رسيده اند. از اين رو چندين افسانه سعي در بازگويي خاستگاه اين آئين دارند.

سده سوم ميلادي، روم باستان فرمانروايي به نام كلاوديوس دوم داشت كه معتقد بود جنگجويانش بايد مرداني مجرد باشند. براساس همين اعتقاد ازدواج براي سربازان امپراتوري روم ممنوع گشت. قاطعيت فرمانرواي بي رحم، جرأت ازدواج را از تمام سربازان سلب كرد. اما در اين بين كشيشي با نام والنتاين، مخفيانه عقد سربازان رومي را با دختران محبوبشان جاري مي‌ ساخت. هنگامي كه اين عقدهاي پنهاني آشكار شدند، والنتاين دستگير و به اعدام محكوم شد. در زندان به دختر نابيناي يكي از زندانبانان دل بست و هنگامي كه رهسپار مراسم اعدام بود، كارتي براي دختر نوشت كه با اين امضا را داشت: «از طرف والنتاين تو».

استقبال ايرانيان از روز عشق
به عقيده كارشناسان روانشناسي، ايرانيان به سبب فرهنگ مردسالاري كه ريشه در تاريخ سرزمينشان دارد، با آساني قادر نيستند با جنس مخالف سر صحبت را باز كنند و بنابراين روزي همچون والنتاين مجال بازگويي عواطف را به طرفين مي دهد و مهمتر اينكه در جامعه اي كه هنوز به رابطه ميان دختر و پسر با ترديد و ظن نگاه مي شود، والنتاين مي تواند گامي به سوي رسميت يافتن چنين روابطي باشد.

شايد كمتر كسي بداند كه ايرانيان در روز والنتاين، پس از جشن عيد نوروز، بيشترين كارت تبريك و هديه را به يكديگر مي دهد.

در شرايط كنوني برخورد مسؤولان فرهنگي ايران در اين خصوص بيشتر به ناديده گرفتن آن محدود مي شود. در حالي كه شبكه هاي ماهواره اي فارسي زبان به طور گسترده اي به تبليغ و ترويج والنتاين مي پردازند و بر تعداد تبليغ هاي تجاري وسايل و هديه هاي مختص اين روز سال به سال افزوده مي گردد.

هرچند بسياري از جوانان و نوجوانان با جديت و حرارت درپي گرامي داشتن والنتاين گوي سبقت از ديگران مي ربايند، اما هستند كساني كه با عجين شدن رسوم غربي با فرهنگ ايراني مخالفند و درصدد يافتن معادلي ايراني و حتي اسلامي براي اين روز هستند.

جاي خالي عشق در روزهاي ايراني
دكتر سارا شريعتي ،استاد جامعه شناسي دانشگاه تهران درباره توجه و گرايش جوانان ايراني به والنتاين كه هر سال بيشتر از پيش مي شود، مي گويد: «در جامعه ما تعادلي بين مرگ و زندگي و غم و شادي نيست. اگر در سال 65 روز براي عزا است، شايد 20 روز براي شادي داشته باشيم. اين باعث مي شود وقتي در رده هاي بالاي سياست گذاري كاري انجام نشود ،رده هاي پايين (مردم)خودشان شادي آفريني كنند. هر جامعه اي در مورد نيازي كه پاسخ بومي و داخلي نداشته باشد، از جوامع ديگر وام مي گيرد .اين وام گيري اول يك دوره مخفي را مي گذراند و بعد رفته رفته، جاي خود را پيدا مي كند.»

اما مي دانيم كه گسترش والنتاين در ايران تنها به دليل نبود شادي و نشاط در جامعه نبوده است، بلكه دلايل خاص ديگري نيز دارد. دكتر شريعتي در اين باره مي گويد: «عشق در جامعه ما يك تابوست. طبيعي است كه جوانان با حجم رسانه اي بالاي امروز (ماهواره و اينترنت) از آيين ها، جشن ها و فرهنگ كشور هاي ديگر باخبر شوند و آنچه پاسخگوي نيازشان باشد،تقليد نمايند. اين تقليد كم كم آن قدر عادي مي شود كه شايد 50 سال آينده كسي حتي به ياد نياورد كه والنتاين از كجا و چگونه وارد فرهنگ ما شده است.»

با اينكه تلاش هايي كه هدف يافتن جايگزيني براي والنتاين را داشتند با ناكامي مواجه شدند و پيشنهاد انتخاب سالروز ازدواج حضرت علي(ع) فاطمه زهرا(س) با عكس العمل سرد مسؤولان فرهنگي همراه بود، ولي همچنان تلاش براي مطابق كردن يكي از روزهاي باستان ايراني با روز عشق ادامه دارد.

جشن عشق در ايران باستان
گفته مي شود كه در ايران باستان، بيست قرن پيش از ميلاد روزي موسوم به روز عشق بوده است. اين روز در تقويم جديد ايراني دقيقا مصادف است با 29 بهمن، يعني تنها 4 روز پس از والنتاين غربي. اين روز «سپندارمذگان» يا «اسفندارمذگان» نام داشته.

سپندارمذ لقب ملي زمين است. زمين نماد عشق است چون با فروتني، تواضع و گذشت به همه عشق مي ورزد . زشت و زيبا را به يك چشم مي نگرد. به همين دليل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را به عنوان نماد عشق مي پنداشتند. در ايران باستان علاوه بر ماه، روزها نيز اسم داشته اند و در هر ماه، يك بار، نام روز و ماه يكي مي شده است. در همان روزي كه نامش با نام ماه مقارن مي شد جشني ترتيب مي دادند. روز پنجمين هر ماه اسفندارمذ، نام داشت كه در ماه دوازدهم سال كه آن هم اسفندارمذ بود، جشني با همين عنوان مي گرفتند.

سپندارمذگان جشن زمين و گرامي داشت عشق است كه هر دو در كنار هم معنا پيدا مي كردند. در اين روز زنان به شوهران خود با محبت هديه مي دادند. مردان نيز زنان و دختران را بر تخت شاهي نشانده به آن ها هديه مي دادند.

با والنتاين چه كنيم؟
هداياي روز والنتاين شامل گل رز و يا دسته گل، شكلات، كارت تبريك ولنتاين، عروسك، شمع، نامه عاشقانه، يك قطعه شعر عاشقانه و بسته هاي كادويي ويژه روز والنتاين است.

ساليانه بيش از يك ميليارد كارت تبريك والنتاين در سراسر جهان رد و بدل مي گردد كه بيشتر آنها توسط زنان خريداري مي شود و ميليون گل رز و ميليون ها جعبه شكلات در سالروز والنتاين هديه داده مي شود كه اغلب آن ها را مردان خريداري مي كنند.

عده اي بر اين عقيده اند كه يكي از عوامل مهم و تأثيرگذار در گسترش والنتاين مافياي اقتصادي يا همان دنياي سرمايه داري است كه با تبليغات وسيع، مفاهيمي همچون عشق و دوست داشتن را به ابزاري براي راهيابي به انديشه هاي استثماري بدل ساخته است.
شايد بيگانگي با فرهنگ باستاني ايراني، دليل رويكرد به چنين آئين و رسومي باشد كه جوانان ما را وام دار ديگر فرهنگ ها مي سازد. اما آنچه كه اكنون مطرح است اين است كه آيا برخوردي تا اين حد مشتقانانه دليل گوياي نياز اجتماعي قشري از مردم ما نيست و همين گرايش ها ايجاب نمي كند كه پيش از آنكه رشته كار كامل از دست رود در انديشه فرهنگ سازي مناسب و جامعي در اين زمينه باشيم؟

ولنتاين